Nhưng không có tác phẩm nào đơn thuần kể về cuộc chiến theo đúng nghĩa của từ này. Một cuốn bách khoa toàn thư hay sẽ trả lời được tất cả các câu hỏi của bạn về các dữ kiện nếu bạn nhớ được những đặc điểm của dữ kiện phác lược ở trên. Có sự khác biệt lớn giữa loại sách cung cấp kiến thức và các tác phẩm thi ca, tiểu thuyết.
Nếu mối quan tâm chính của cuốn sách là kiến thức thì đó là một tác phẩm về nhận thức luận cách gọi khác của lý thuyết về kiến thức. Người ta đọc nó không phải như đọc một tác phẩm văn học mà là đọc lời của Thượng đế ban phát cho nhân loại. Ở nghĩa thứ hai, phương tiện giúp bạn nâng cao khả năng đọc chính là các cuốn sách bạn đọc.
Nhưng nhận xét này sẽ là sự phản ánh về cuốn sách chứ không phải về chính bạn, chỉ khi bạn đã cố gắng hết sức mà vẫn không hiểu cuốn sách nói gì. Do đó, để phê bình chính xác, bạn phải chỉ rõ điều gì trong cuốn sách khiến bạn phản ứng như vậy. Vì đây là giới hạn cuối cùng có thể thấy được nên tất cả các phương diện giao tiếp khác đều phải phục vụ mục đích này.
Sự phân biệt này có mối liên quan mật thiết với toàn bộ vấn đề đọc, và mối quan hệ của việc đọc với giáo dục nói chung. Rõ ràng là ai cũng phải sử dụng đến các kinh nghiệm của bản thân để cảm thụ, phê bình, hay lập đề cương cho một cuốn sách. Nếu bạn nhớ những gì một tác giả nói, nghĩa là bạn đã học được điều gì đó khi đọc tác phẩm của người đó.
Vì mặc dù đã biết đi từ lâu, biết chân mình ở đâu, nhưng khi đi giày trượt tuyết vào, họ phải học đi lại từ đầu. Thậm chí, bạn sẽ không thể nào giải quyết được vấn đề nếu cứ bám lấy nó. Bạn phải thật quen và biết cách phân biệt chúng.
Giai đoạn thứ ba, trẻ tiến bộ nhanh chóng trong việc phát triển từ vựng và nâng cao kỹ năng phát hiện nghĩa của những từ mới thông qua các gợi ý trong ngữ cảnh. Nhưng phương pháp đọc đồng chủ đề với chữ s viết thường luôn được sử dụng phổ biến hơn là đọc đồng chủ đề với chữ S viết hoa. Cuốn sách viết về thuyết tiến hóa, trong tiêu đề sách có từ species (các loài).
Nếu lời giới thiệu chỉ là lời khoe khoang về cuốn sách thì bạn chỉ cần liếc qua cũng nhận thấy. Tuy nhiên, nếu bạn coi mọi thứ mình đọc quan trọng như nhau, và đọc tất cả với cùng một tốc độ thì không có sự trình bày nào là có ý nghĩa đặc biệt. Điều chúng tôi muốn nhấn mạnh là mối quan hệ giữa từ và thuật ngữ không phải là sự tương ứng 1-1.
Toàn bộ tác phẩm có những ẩn ý mà độc giả phải thận trọng không được bỏ qua. 500 năm trước, và sai lầm này bị lặp đi lặp lại kể từ thời Thucydides. Chúng ta không thể đọc một cuốn tiểu thuyết như đọc một tác phẩm lý luận triết học; không thể đọc một bài thơ trữ tình như thể đó là một công thức toán học vì giữa văn học giả tưởng và tác phẩm mô tả có những điểm khác nhau.
Chúng tôi đã hoàn thành quá trình liệt kê và luận bàn về các quy tắc chung của việc đọc phân tích. Với khái niệm đọc bên ngoài, chúng tôi đề cập tới quá trình đọc sách trong mối liên hệ với những tác phẩm khác. Nhiều người đánh đồng phê bình với phản đối.
Nhiều người tin rằng mình biết cách đọc vì họ đọc với các tốc độ khác nhau. Muốn hiểu được, bạn phải đọc đi đọc lại nhiều lần. Tuy nhiên, cách này sẽ không hiệu quả nếu bạn không tỉnh táo khi đọc sách.