Chúng ta có thể sử dụng chiếc mũ đỏ, đen và vàng để biểu lộ quan điểm. Lối tư duy mũ vàng cố gắng để tìm ra những trợ giúp logic đối với những giá trị và lợi ích được tìm ra. Theo cách tư duy chiếc mũ trắng, những quan điểm mang tính cá nhân không được chấp nhận.
Có nhiều khi chúng ta bắt đầu với một ý tưởng và sử dụng nó như một tảng đá bước nhưng khi kết thúc chúng ta lại có một ý tưởng hoàn toàn khác. Một lỗi lầm chưa hề được dự tính hoặc một tai nạn xảy ra và điều này tạo điều kiện để khích động những ý tưởng mới. Nên nhớ rằng mục đích của sự ép buộc ý tưởng là làm cho ý tưởng sắc bén hơn và không trái với những điều kiện thực tế.
Khía cạnh suy đoán của lối tư duy chiếc mũ vàng cũng liên quan chặt chẽ đến khả năng nhìn nhận vấn đề. Khả năng trực giác nên được áp dụng giống như cách một người khi cần thiết thì tìm đến một người cố vấn. Nhưng với lối tư duy đồng thuận, mọi người luôn nhìn về cùng một hướng.
Không có điều gì thần bí ẩn chứa trong đó. Họ thường bắt đầu những cuộc họp với chiếc mũ đỏ để tạo cơ hội cho mọi người bày tỏ cảm xúc. Thậm chí mọi người từng cho rằng phụ nữ luôn không suy nghĩ được minh mẫn vì là những người có quá nhiều tình cảm.
Sự do dự đã không còn nữa. Anh được đề nghị sử dụng sự tiến triển chứ không phải sự xét đoán. Điều này là nền tảng cho bất kỳ sự tiến triển nào, chứ không phải dành riêng cho sự sửa lỗi hay giải quyết vấn đề.
Khả năng trực giác là một bộ phận của tư duy. Liệu gợi ý này có phù hợp với quan điểm đạo đức của chúng ta và các giá trị đặt ra? "Số liệu trong ba năm gần đây chỉ ra rằng số phụ nữ hút thuốc lá đã tăng lên".
Khi chúng ta đã có một chương trình cụ thể, điều cần thiết phải làm lúc này là làm cho tất cả mọi người tham gia đều nhận biết được chương trình này và có thể tham gia. Khi một ý kiến có thế nảy sinh những cảm xúc loại này, chiếc mũ đỏ là phương tiện thể hiện tốt nhất. … Chiếc mũ xanh của tôi gợi ý chắc chắn rằng đã đến lúc chúng ta cần tìm các lựa chọn thay thế.
Bạn không thể lý giải điều này bằng những tư duy lôgic, nhưng về mặt tình cảm, điều này hoàn toàn có thể hiểu được. Mọi người cho rằng người Eskimo có đến hai mươi từ để chỉ tuyết. Có thể họ cho rằng việc có ý kiến bất đồng là bất nhã, hoặc chứa đựng nhiều rủi ro trong một thể chế phong kiến.
Tôi biết điều này nghe như một thuật ngữ kỹ thuật, là chẳng cần phải hiểu được đặc tính chuyên môn của thuật ngữ tư duy mới lạ thì mới có thể vận dụng nó. Không có luật lệ nào chỉ ra rằng với cách áp dụng này, bạn phải sử dụng cả sáu chiếc mũ. Tôi có cảm giác rằng tất cả chúng ta muốn thoả thuận này được ký kết.
Thời gian là vô cùng quan trọng. Mục đích của chiếc mũ đen tư duy là chỉ ra phương án thay thế nào là không thể và không sử dụng được. Điều mà tôi muốn nhấn mạnh ở đây chính là «mức độ vừa đủ»: của một bộ óc tư duy phê phán.