Đầu tiên, đó là những cảm xúc cơ bản như: sự sợ hãi và không thích tới những cảm xúc phức tạp hơn như sự nghi ngờ. Nhưng hầu như đêm nào anh ấy cũng đi đến sòng bạc. Cũng có thể có sự chồng chéo giữa chiếc mũ trắng và chiếc mũ đỏ bởi vì có sự đan xen giữa dữ liệu thực tế và các quan điểm.
Với phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ", chúng ta cố gắng xem xét sự việc theo từng hướng. Những quá trình tư duy từ trước cho đến nay mỗi cá nhân đều phải tự xây dựng để tư duy thì nay nhờ sáu chiếc mũ tư duy nó trở thành một quá trình tự động và là hệ thống mở đối với tất cả mọi người. Thay vì chọn những thuật ngữ triết học súc tích nhưng thiếu thực tế để biểu thi nghững chiếc "mũ tư duy", tôi đã chọn màu sắc để miêu tả.
Phương pháp tư duy sáu chiếc mũ cho phép sử dụng những quá trình này. Ngoài ra, trong thời gian mọi người sử dụng mũ xanh da trời để thảo luận, bất cứ ai cũng có thể gợi ý theo thủ tục. Điều này tưởng chừng khó tin nhưng những minh chứng đưa ra lại đầy sức thuyết phục.
Sự suy đoán cần phải luôn luôn xuất phát từ viễn cảnh tốt nhất có thể. Màu xanh da trời cũng giúp chúng ta liên tưởng đến một sự kiểm soát công tâm và vô tư. Ngay cả khi không cần đến sự khích động, thì những ý tưởng mới chính là những hạt giống mới được nảy mầm và cần chiếc mũ xanh để bảo vệ chúng khỏi đám sương mù của thói quen tư duy theo kiểu mũ đen.
Thật là tuyệt vời nếu tất cả một người đều nhận thấy đó là một ý tưởng đầy tiềm năng và sáng giá giống như người đề xuất ý tưởng. Tất nhiên là việc luôn phủ nhận khuôn mẫu mang đến sự thay đổi các mức độ. Ví dụ, để nêu lên một sự việc hiếm khi xảy ra, ta nói:
Sỡ dĩ như vậy bởi quan điểm cá nhân được đưa ra thông qua sự phán đoán, sự hiểu biết và cảm nhận trực giác. Đó là món gà rút xương được nấu theo kiểu Mehico và được đóng thành gói. Đôi khi chúng ta có thể muốn vượt khỏi lối tư duy chiếc mũ theo chuỗi được cấu trúc thông thường, và trong những trường hợp như vậy chúng ta chỉ ra cấu trúc trước.
Chiếc mũ xanh tư duy là cơ hội để mọi người vượt lên những ý tưởng cũ để tìm những ý tưởng mới tốt hơn. …Trước khi anh làm bất cứ điều gì khác, tôi muốn anh sử dụng chiếc mũ vàng và nói cho tôi biết anh nghĩ gì về cách tiếp cận mới. Nếu có ai đó trình bày với bạn một ý tưởng mà bạn không thích và bạn muốn hủy bỏ nó ngay với lối tư duy chiếc mũ đen, thì thay vào đó bạn hãy sử dụng chiếc mũ xanh tư duy và chọn lựa, chọn cách xem xét ý tưởng đó như một sự khích động.
Chẳng hạn: bạn cần khám phá sự việc; cần giải quyết những mâu thuẫn; cần đưa ra quyết định. Chúng ta hãy nghĩ tới ánh sáng mặt trời chiếu rọi. Chiếc mũ đỏ cho phép chúng ta yêu cầu người khác nêu lên xúc cảm của họ và bộc lộ chúng như một bộ phận phù hợp của lối tư duy.
… Tôi sử dụng chiếc mũ xanh của tôi để nói rằng chúng ta đã dạt rất xa khỏi điểm bắt đầu của chúng ta. Nếu ta chọn từ "màu trắng" như là một phần quan trọng để xác định một con thiên nga, thì lúc đó con thiên nga đen được xem như một loài khác. Nhưng trước hết chúng ta hãy dành mười phút để sử dụng chiếc mũ xanh tư duy và xem xem liệu chúng ta có thể có một cách tiếp cận hoàn toàn mới mẻ.
Nhưng sau đó, sự tiến triển dường như chấm dứt. Ngày nay, khái niệm này đã được hơn 20 nghìn cộng đồng dân cư ở Mỹ sử dụng. Trong một quỹ thời gian hạn hẹp, mọi người tập trung giải quyết vấn đề, thay vì bàn luận dông dài.