Với vai trò đánh giá lại ý tưởng, chiếc mũ đen giúp mọi người cân nhắc lại xem chúng ta có nên phát triển hay chúng ta nên từ bỏ ý tưởng đó. Thật đáng buồn là thường thì chẳng có gì là hoàn hảo. Bạn nhận thức sự việc giống như xem một đoạn quảng cáo và sau đó bạn duy trì niềm tin đó.
…Hãy sử dụng chiếc mũ vàng và đưa ra những gợi ý cụ thể khác. Kiểu nhảy tự do là kiểu nhảy mà nghệ sỹ múa ngẫu hứng thể hiện để biểu lộ chủ đề chung. Một chức năng vô cùng quan trọng của chiếc mũ đen tư duy là chức năng đánh giá rủi ro.
Socrates chú trọng đến phương thức tư duy biện chứng và tranh luận. Cảm xúc, tình cảm, linh cảm và cảm nhận trực giác là những tình cảm thực sự và mãnh liệt. Nhưng chiếc mũ vàng tư duy cũng không yêu cầu bạn chỉ đưa ra những quan điểm mà bạn có minh chứng cụ thể để biện dẫn, Nói cách khác, bạn nên nỗi lực hết mình để chứng minh cho sự lạc quan của bạn, nhưng nếu nỗi lực đó không thành công, bạn vẫn có thể nêu ra quan điểm của mình như một sự suy đoán.
Tuy nhiên chúng ta phải tìm ra những cách để chắt lọc sự thật đó. Và khỏang thời gian sử dụng chiếc mũ vàng cũng chính là khoảng thời gian phù hợp để bạn đưa ra những suy nghĩ logic. Giai đoạn đầu tiên của sự tìm kiếm, chúng ta có thể sử dụng chiếc mũ trắng tư duy: “hãy xem xét kỹ lưỡng những cách tiếp cận thường sử dụng để giải quyết những tình huống tương tự như vậy”.
Chiếc mũ đen cho phép họ chỉ ra tất cả những cân nhắc, sự thận trọng và những chỉ trích mà học có thể. Nhưng nếu không ai đề xuất ý tưởng, chúng ta sẽ lấy chúng từ đâu? Mọi chuyện đã xảy ra rồi.
Chỉ khi tình cảm được bộc lộ cụ thể, mọi người mới thấy thoải mái để tư duy. Tôi sẽ đặt tiền cho trò chơi này bởi vì tôi thích Nerida, người đang chủ trì cuộc chơi, và bởi vì tôi muốn được ngắm cô ấy lâu hơn. Chúng ta yêu cầu cần có thời gian đề nay sinh nhưng ý tưởng mới.
Như vậy số liệu anh cung cấp là: trong vòng 3 năm trở lại đây, số lượng phụ nữ hút thuốc lá năm sau đều cao hơn năm trước. Liệu ý tưởng này có gì giống và khác so với những ý tưởng mình đã biết? Liệu ý tưởng này so với kinh nghiệm khuôn mẫu có sẵn của mình có gì giống và khác? Chúng ta xét đoán để chỉ ra những điều giống và những điều khác so với những điều chúng ta biết trước. Với chiếc mũ trắng, vấn đề của bạn được xem xét dựa trên những thông tin, không hề mang tính phán đoán.
Ở phần này tôi sẽ chỉ đề cập tới khía cạnh tích cực của lối tư duy chiếc mũ vàng – khía cạnh của những ý kiến xây dựng. Nhiều người tin rằng sử dụng tư duy lôgíc, chúng ta sẽ xem xét được mọi phương án có thể. Chiếc mũ xanh da trời cũng ép buộc mọi người phải sử dụng những chiếc mũ tư duy theo nguyên tắc.
…Tôi có cái nhìn rằng mỗi trường nên có một môn chính riêng để dạy cho trẻ ở trường. Người sử dụng chiếc mũ xanh tư duy nắm giữ đích và nói: “Nó chính là đây. Hầu như mọi người đều là những người suy nghĩ tích cực đối với một ý tưởng nào đó nếu họ ngay lập tức thấy được một vài điều gì đó có lợi cho bản thân họ.
Tất cả những lý do đưa ra đều không tán thành với việc chúng ta sẽ hạ giá sản phẩm. Nếu tôi có thời gian rỗi, tôi sẽ làm gì ư? Tôi có thể đi nghỉ, tham gia một khóa học, chăm sóc cây cối trong vườn, tôi có thể hoàn thành một công việc khác. Đối với những người coi xúc cảm là một phần không thể tách rời của hệ thống tư duy, chiếc mũ đỏ là một phương tiện hữu ích giúp người đó bộc lộ những xúc cảm của mình một cách hợp lệ để họ có thể bộc lộ những xúc cảm đó trong việc hoàn thành "bản đồ tư duy".