Các triết gia đã giảng-nghĩa không gian mà không giảng nghĩa thời gian. Nó có thể phản bạn và làm bạn lạc lối đấy. Có lẽ bạn tưởng rằng tấu nhạc là hợp nhiều nhạc cụ một cách hỗn độn để gây một mớ âm thanh êm đềm.
Tôi không thể có cái ý cung cấp cho công việc đó ba bốn chục phút liên tiếp vô cùng tĩnh mịch. Bạn lên xe với tờ báo và bình tĩnh, ung dung để hết trí não vào tờ báo. Tới nơi ông thường phải đợi xe.
Sau cùng bạn lên giường, mệt phờ vì công việc ban ngày. Một thất bại trong bước đầu có thể diệt lòng ham tu thân luyện trí, nên bạn phải đề phòng từng ly từng tí để tránh nó. Điều thứ nhì là phải vừa đọc vừa suy nghĩ.
Lẽ nhân quả bao bọc vũ trụ. Bạn nào ghét nghệ thuật và văn chương đấy? Tôi đã hứa với bạn xét riêng trường hợp của bạn thì tôi đã xét rồi đấy nhé! Bây giờ đến trường hợp - cũng may là rất thông thường - của những người thực sự "thích đọc sách". Thưa bạn, nếu vậy, xin bạn thứ lỗi cho tôi, bạn chính là người mà tôi tìm đỏ mắt trong bốn chục năm qua.
Nhưng tôi nhấn mạnh rằng văn chương không bao gồm hết khu vực hiểu biết của loài người. Ra khỏi nơi mình ở cũng là khá rồi đấy. Nỗi nguy cuối cùng và lớn nhất là nỗi nguy tôi đã chỉ ở một chương trên: bị thất bại từ lúc đầu.
Không có gì giản tiện hơn. Có thể nói rằng cảm giác luôn luôn ngóng trông, mong mỏi đó, hễ sống thì phải có, không thể tách nó ra khỏi đời sống được. Tôi chỉ nhắc lại cho bạn đấy thôi.
Tôi không bảo rằng những cuốn ấy hợp cho những người mới học đâu, nhưng tôi không hiểu tại sao những người thông minh trung bình, sau một năm gắng sức đọc sách lại không thể tấn công những kiệt tác về sử hoặc triết học đó được. - Vâng, nếu bạn cho phép thì tôi xin đáp là tôi quả có ý đó; bạn cứ thí nghiệm đi, thật là tự nhiên, dễ hiểu mà lại có vẻ là một phép mầu. Có lẽ bạn tưởng rằng tấu nhạc là hợp nhiều nhạc cụ một cách hỗn độn để gây một mớ âm thanh êm đềm.
Bảo rằng trí óc bạn không thể tập trung vào một tư tưởng là không có căn cứ. Ai mà không hiểu luật biến hóa thì chỉ coi biển là một cảnh vĩ đại buồn chán. Sự mong mỏi mà không được thoả mãn có thể làm cho y luôn bứt rứt.
Vậy, chúng ta bắt đầu xét quỹ chi tiêu thời giờ mỗi ngày. Tôi đề nghị với bạn, mới đầu nên in ít như vậy. Một thất bại, tự nó, có đáng kể gì đâu nếu nó không làm mất lòng tự tin.
Và bây giờ mỗi tuần để ra một ngày tùy ý muốn làm gì thì làm, không có chương trình, không phải gắng sức, tôi nhận rõ được giá trị của ngày trong tuần đối với tâm trí tôi. Lẽ dĩ nhiên, nếu sau khi đọc Hazlitt và đã thí nghiệm như vậy, bạn vẫn tin chắc rằng trong tâm hồn bạn còn có cái gì cừu địch với thơ thì bạn đành phải học lịch sử hoặc triết học vậy. Vậy lúc đầu, xin bạn đừng làm nhiều quá.