Họ không giản lược, hời hợt đâu mà họ đơn sơ hiểu theo nghĩa triết lý. Cái buồn của họ hiu hắt, nhẹ nhàng mà bảng lảng như thu về trong lòng người cô phụ. Họ bắt đầu phán đoán, trí tuệ họ soi cho họ thấy một hai góc cạnh chân lý, họ đặt nghi vấn, họ bắt bẻ, họ lý luận, đúng hơn là lý sự.
Nếu họ có dòng máu nghệ sĩ, là một ngón nhạc, một bút thơ thì chính thời kỳ nầy họ sáng tác phong phú. Người bạn trăm năm của bạn, ngoài ra nhan sắc mà bạn say mê còn có những đứctính làm cho con người bạn lúc sống chung ngày một tốt đẹp hơn. Đó là gốc rễ bụng ghen của bạn trai.
Tôi đầu hàng ở chổ không thể nào giúp bạn khám phá được hết những bí mật trong bạn trai. Anh tôi có một cháu trai, 12 tuổi. Trong mấy chương sau tôi sẽ nói thẳng bao nhiêu điểm tệ của họ.
Họ để con tim tự do gảy khúc đàn lòng. Cung lòng êm ấm của mẹ là cái tổ dịu hiền chứa con, con biết không. Nhưng tâm honà đầy những khát vọng vĩ đại, bận rộn vì chí cả của họ nghe cần một cái gì êm dịu như tình mẫu tử, lời nói dịu hiền của chị ruột, bữa cơm dọn sẵn của chị dâu.
Các môn chơi như đánh cờ, đánh bài ăn chơi, đừng cho họ ghiền. Đào luyện nam thanh mà bỏ mất luyện chí và vô tình đ ào tạo nên những tên hung ác. Có không ít bạn trai học thi, vì muốn bắt chước cổ nhân tiếc từng phút đồng hồ, đã dùng những chất giết người như cà phê đậm pha rum, như các thuốc thức dai.
Trong chương trình tình yêu bao la của Thượng đế tự đời đời. Dufoyer nói: Sự xuất hiện tinh dịch đánh dấu qua giai đoạn của thời tiền thanh niên và bước qua thời thanh niên. Bạn gái không phải không bị nhục tình cám dỗ nhưng có thể dễ dàng đứng trên lãnh vực ái tình thuần tình cảm để tiếp chuyện lâu với người yêu.
Họ đứng hằng nữa giờ để nắm một mâm trăng sáng rực những mộng trên trời rằm. Theo Ernest Psichari chỉ có một nguyên nhân làm cho vô tín ngưỡng là vô luân lý. Nếu họ biết giữ thư tình của ai họ yêu như bảo vật thì kẻ ấy cũng giữ của họ như trân châu.
Còn đ àn ông không phải đàn ông, đ àn bà không phải đàn bà cũng không phải lưỡng tính nên họ có thứ tâmtính riêng. Những phong trào nam nữ di tắm biển, ăn mặc trống trải, trửng giỡn, xô đẩy nhau, những tổ chức nam nữ đi đóng trại ngày đ êm trong rừng rú, đi dạo thuyền ca hát, nhà giáo dục có trách nhiệm nặng nề về sự điều khiển, kiểm soát. Phải đặt lý tưởng, thảo một chương trình thật quy mô.
Nhưng khi lỗi lầm họ để ý đến sự rầy la, trừng phạt của người lớn hơn là lý lẽ ích lợi hay tai hay tai hại mà người lớn chỉ vạch. Những bạn trai nầy ít sử dụng lý trí và đức tự chủ lắm. Mấy năm lăn lóc trong nghề giáo dục thiếu và thanh niên nam nữ, tôi biết được bao nhiêu bạn trai không theo tôn giáo nào hết mà lương tâm tự nhiên trong trắng.
Khi nghĩ đến hài nhi, đ àn ông liên tưởng ngay người bạn trăm năm mà họ đã phú thác trọn quả tim. Nên vẫn bị nói cảnh cáo. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn.