Ơû chân trời họ gởi hồn theo dòng lá thắm cho người tình góc biển. Thưa bạn, các nhận xét nầy về hai ái tình nam nữ, ta có thể nói bạn trai đa tình không thua bạn gái. Vì lẽ đó người ta thấy sự tâm giao thạnh hành trong giới đầu xanh nhất ở những tổ chức mà bạn hay bạn gái lưu trú.
Lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi thấy có lối năm sáu nữ sinh mến cách đặc biệc một giáo sư kia cótính chuyên môn kỳ cục. Trong giới của họ, những người có tuổi khá cao được cái hay là già giặn, kết quả của bao nhiêu lần bị đời bạc đãi, thử thách. Những cái gì quá lố thì bậy.
Tạitính thành thực, thẳng thắng tự nhiên chăng? Cũng có lẽ. Chúng chỉ bổ ích đặc biệt cho kẻ thành nhân hay thanh niên từ 17 tuổi dĩ thượng. Nhưng đến giờ ông giảng truyện Kiều, ông phân tích tâm lý Kiều, Kim:
Có kẻ lại yêu cuồng nhiệt và sâu sắc nữa. Tôi tin bạn ý thức tốt đẹp của đức thanh khiết mà làm sao ta gân guốc chịu đựng khi tranh đấu bảo tồn nó trước các áp đảo khủng khiếp của xác thịt. Họ tưởng tượng người yêu đang ngồi viết với gương mặt kiều diễm.
Con người ve vãn, chọc ghẹo là con người nui mầm móng bội bạc. Không phải họ mang chứng bịnh bi quan cuộc đời của kẻ yếu thế hay tật chỉ trích của người ác tâm đâu. Xin bạn lấy những tư tưởng ấy làm tiêu chuẩn sống cho đời mình khỏi hoang phí.
Cha không bao giờ yêu mẹ mà keo kiết để mẹ túng thiếu. Họ không như bạn gái cà rị cà mọ cótính mủ mít, bắt nhặt bắt thưa, bắt phải bắt quấy từng cử chỉ lời nói với kẻ khác. Nếu tôi nói về đường tình cảm nhất là trong lãnh vực ái tình bạn trai là phái yếu còn về ý chí tôi phải công nhận bạn trai là phái mạnh.
Nhiều cơ quan liên đới ảnh hưởng nhau và cũng nẩy nở một trật. Bạn cứ biết nó là ái tình đi trật đường ái ân tự nhiên. Ngay từ lúc xuân xanh, bạn trai đã sống với tinh thần đơn giản, đã áp dụng nó trong các lối xã giao của họ.
Sang thời thanh niên, lòng tự ái xen vào, bạn trai có thể nhớ những lời chỉ trích và lo âu. Chúng chỉ bổ ích đặc biệt cho kẻ thành nhân hay thanh niên từ 17 tuổi dĩ thượng. Lẹ len mi thì chắc bất mãn Paul Guth và TT đến phát cáo.
Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy. Làm sao bảo đảm được những lời ghi chú trong thư tình trường cửu khi có hiểu lầm, vu cáo, vụt chạc xen vào phá rối tình thủy chung. Lắm lúc lười biếng học tập nhưng họ ham mê cấp bằng vì chứng chỉ nầy hứa cho họ tương lai rực rỡ.
Hai tâm hồn khác phái mới yêu nhau, thường người trai thiên về xác thịt. Triết học dọn đường cho thần học và thần học đưa đến đời sống thánh thiện từ nội tâm. Nhưng xã hội đã có những trường hợp đó thì bạn trai cũng nên đề phòng chứ, nếu muốn khỏi nạn mua một khôn bằng hằng trăm bại.