Tìng trạng nầy đang tuiếp diễn ở ngoại quốc hay trong nước. Việc giáo dục nầy là tất yếu: nếu bỏ qua hay cẩu thả, bạn trai sẽ thành võ phu, ăn nói thô lỗ, đối xử cộc cằn, hành động bạo ngược. Vì đó có một kích thích nào bên trong con người hay bên ngoài như lăn, cựa mình, như các tiếng động thuận hợp cho chúng thì chúng xuất hiện trong đầu óc ta như một cuốn phim, tuy đứt khúc, bắt quàng nhưng không kém phần linh động.
Tôi nói không đáng trách vì họ không được ai giáo dục về lương tâm đã đ ành mà còn bị cám dỗ làm những điều quấy bởi hoàn cảnh đói rét, bởi các gương mù xung quanh của kẻ đồng số phận. Anh ruột và chị dâu xích mích, chị dâu buồn ngồi ở góc phòng rơi lệ. họ phải lấy tất cả các hoạt động vật chất, tinh thần của xã hội loài người cần men của đức tin phúc âm để có ý nghĩa tức là phục vụ sự uy danh của Thượng đế và phần siêu rỗi tối hậu của con người.
Có lắm tuổi xuân mơ ước những thú vui xác thịt rất tổn hại cho lòng băng tuyết. Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút. Tâm hồn họ tự nhiên cỡi mở.
Thấy không con yêu dấu của mẹ, có một mệnh lệnh cao cả từ thiên đình ủy thác cho nhân loại. Cái mà người ta gọi là hăng hái ở họ nói lên bản năng hiếu động của họ. Trí tuệ bị ám ảnh bởi các hình mỹ nhân, hình ảnh cuộc truy hoan ô uế.
Lúc dậy thì cơ thể bạn trai đang tiến đến thành thụ thì tinh thần của họ cũng tiến đến già giặn. Nhiều công việc gấp rút họ làm cách thẫn thờ, lờ đờ tựa nước ương. Alexis Carel nói: người là vật bí mật.
Một trăm bạn trai có đến 99 bạn, tối ưa thức khuya nghe nói chuyện ma. Tôi có dịp bàn chuyện riêng với ông, ông tỏ ra đầu óc độc lập lắm. Đàn ông, trong đó có bạn trai dễ tha thứ một phần tạitính tự nhiên quảng đại, thích đại cương không ưa chi tiết, phần khác tại yếu đuối tự căn tạng tính dục.
Người bạn trai có lý tưởng tu hành đứng đắn, tự giải thoát được vòng lao lý nói trên. Không, tôi vẫn kêu họ là phái mạnh một phần nào. Thưa bạn! Ai trông bạn trai mà không có phút mặc đồ lớn tay cầm gậy, vênh mặt nói mình là kẻ chi chi.
Cách chung thì trong gia đình, cha để mẹ giữ tiền. Thưa em, cũng tại vì em, tại vì con chúng ta, vì dân tộc, nhân loại, mà tôi đã từ khước bao nhiêu cuộc trêu ghẹo lẳng lơ bị cám dỗ, bởi thú tính, bởi tuổi nông nỗi giữa thời đại hiểu yêu là giỡn với ái tình. Tình mẫu tử ứa trào trong những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch.
Vì lẽ đó, người lớn không ngạc nhiên chi khi biết họ nay quyết tuyển việc nầy mai quyết tuyển việc khác. Bạn trai lúc ấu trĩ phải chịu, chơi nhiều kiểu thập tử nhất sanh lắm. Điều nầy không oan cho họ chút nào cả.
Tình cảm của họ mới ngả vế ái tình hơi hơi, nên họ chỉ viết bằng những tâm tưởng mới làm xao động tâm hồn xuân của họ. Dĩ nhiên khi manh vuốt ái tình tàn ác cấu xé cõi lòng họ thì chẳng những họ viết những nhựt ký, họ làm thơ mà nhất là họ còn viết những bức thư ngọt vì âu yếm cũng có, chua vì nghi kỵ, đắng vì bội bạc cũng có. Chỉ nên cấm sự mơ mộng xấu chớ vẫn phải tập bạn trai tưởng tượng vì khi thành nhân óc phán đoán, suy luận có thể lấn áp tài năng nầy của họ rất nhiều.