Nhưng nếu bạn là nhà quản lý tài chính thì vấn đề là các cổ đông viên cứ thúc giục sau lưng, Đánh đi, đồ lười! Nhưng nếu trách nhiệm không phải thuộc về các tổng giám dốc, thì họ không thật sự là nhà lãnh đạo của chúng ta phải không? Nếu đó không phải là người lãnh đạo, vậy sao chúng ta không đi tìm một người lãnh đạo khác có thể điều hành công ty? Đây là công ty của chúng ta phải không? Chúng ta là những người chủ phải không? Warren chưa bao giờ quên rằng chính những cổ đông của Berkshire mới là người chủ của công ty ông đang điều hành. Khi tôi hỏi làm thế nào bà kiếm lời nếu bán hàng giá rẻ như thế, bà cho biết bí quyết nằm ở khâu mua vào.
Sự dao động của thị trường chứng khoán đã là người bạn tốt, rất tốt của Warren. Bạn chỉ có thể sống và đi tới. Ông cũng biết đôi khi người ta lại quá sức sợ hãi và hạ giá cổ phiếu trầm trọng.
Blaise Pascal, nhà toán học và triết học người Pháp, đã từng nói: Bất hạnh của con người đều xuất phát từ việc họ không thể ngồi yên trong phòng một mình. Các kỹ thuật kế toán sáng tạo đã giúp nhiều đứa con cưng của Wall Street nổi bật lên trên. Tốt nhất bạn nên bỏ công kiểm tra những thói quen của mình xem hậu quả sẽ như thế nào trước khi bạn chính thức bước chân đến con đường đó.
Người ta luôn tham lam, sợ hãi, và điên rồ; đây là một điều có thể nhìn thấy trước. Sự tin chắc được dựa trên những gì bạn biết sẽ xảy ra trong tương lai; niềm tin chỉ dựa trên những gì bạn hy vọng sẽ xảy ra. Sự bất ổn trên thị trường chứng khoán dẫn đến hoảng sợ, và hoảng sợ gây ra các vụ bán đổ bán tháo, làm giảm giá cổ phiếu bất kể tiềm năng kinh tế dài hạn của công ty.
Kỷ luật là chiếc chìa khóa thành công trong trò chơi đầu tư - mà cũng là chìa khóa thành công cho rất nhiều thứ trong cuộc sống. Và nếu thậm chí họ chia tay nhau, ít nhất họ cũng có cả núi tiền để tranh giành. Warren không bao giờ quên quy luật này.
Vì vậy nếu bạn muốn trở thành người siêu giàu, bạn chỉ việc giả lơ trước những lời đồn thổi và huênh hoang về hướng đi sắp tới của thị trường chứng khoán, quên đi Cục dự trữ liên bang và lãi suất, và chỉ tập trung vào xác định giá trị cơ cấu kinh tê dài hạn của các công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững, và sau đó xác định liệu giá cổ phiếu đang ở mức nào trong tương quan với giá trị của chúng. Vì vậy bạn có thể tiết kiệm được tiền bạc và công sức bàng cách chọn đúng chuyến tàu cẩn lên. Sự tin tưởng kiên định có thể mang lại phần thưởng xứng đáng, với điều kiện là bạn phải chọn đúng người để đặt niềm tin.
Muốn cho giá cổ phiếu gia tăng thì công ty phải làm ăn thuận lợi, và muốn làm ăn tốt, nếu ngay từ đầu đã là một công ty vĩ đại thì sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Nếu một sản phẩm không phải thay đổi, bạn có thể thu về tất cả lợi nhuận vì không phải chi tiền cho nghiên cứu và phát triển, và cũng không phải làm nạn nhân của thời trang lên hay xuống. Vì vậy nếu bạn muốn trở thành người siêu giàu, bạn chỉ việc giả lơ trước những lời đồn thổi và huênh hoang về hướng đi sắp tới của thị trường chứng khoán, quên đi Cục dự trữ liên bang và lãi suất, và chỉ tập trung vào xác định giá trị cơ cấu kinh tê dài hạn của các công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững, và sau đó xác định liệu giá cổ phiếu đang ở mức nào trong tương quan với giá trị của chúng.
Tác hại của nó thì không thể thấy hết được. Những người nào thật sự đam mê công việc của mình sẽ trở thành nổi bật trong nghề nghiệp vì họ thích thú với quá trình làm việc hơn là số tiền kiếm được. Ví dụ, nếu một công ty sản xuất ô tô quyết định thay đổi dòng sản phẩm, nó sẽ phải đổ hàng tỉ đôla để thay đổi dây chuyền sản xuất.
Mối tình của Warren với Susie đi đúng theo công thức này — họ tìm thấy tình yêu bên nhau và sau đó đồng lòng dốc sức tạo nên một nhà của cải. Bạn nên đầu tư vào công ty nào mà ngay cả một thằng ngu cũng có thể điều hành, vì thế nào rồi cũng có ngày một thằng ngu lên nắm quyền điều hành. Trong những ngày mới làm nhà quản lý tiền tệ, và cả trong những năm sau khi ông đã kiếm bạc triệu, ông vẫn nổi tiếng là người lái chiếc Volkswagen Beetle cũ kỹ dạo quanh Omaha.
Khi mới bắt đầu lập nghiệp Warren chỉ quan tâm đến tình hình tài chính của công ty, ông không thật sự để ý đến các sản phẩm do công ty sản xuất. Ớ đây Warren đang nói về lần đầu phát hành cổ phiếu hay trái phiếu ra công chúng của một công ty thông qua ngân hàng đầu tư. Nếu bạn đã và đang làm cho một công ty như vậy, hãy thật cẩn thận khi quyết định rời tổ ấm.