Câu hỏi đặt ra là liệu tăng trưởng sẽ đến, và nếu có tăng trưởng, liệu tôi có sẵn sàng trả tiền cho nó không? Nếu công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững, tăng trưởng sẽ đến, nhưng nếu bạn trả giá cổ phiếu quá cao, bạn gần như đã làm giảm con số bạn kiếm được trong tương lai từ thương vụ đầu tư này - tức là làm giảm tỉ suất lợi nhuận hàng năm. Nhắc lại là khi giá cao ngất trời nghĩa là đã đến lúc nói lời tạm biệt. Nhưng một Warren thời kỳ mới thì thấy rằng đây là một mức giá hết sức hợp lý sẽ mang lại cho ông tiền tỉ.
Đó là lý do mà khi cần lời khuyên, Warren chỉ việc nhìn vào gương - vừa nhanh, vừa rẻ, cho dù lời khuyên đúng hay sai, nó cũng giúp ông có được quyết định tuyệt vời. Bạn là một nhà đầu tư vĩ đại không có nghĩa rằng bạn là một nhà quản lý tài năng. Warren nhắm đến tỉ lệ sinh lợi hàng năm là 20% chứ không phải là 200%.
Nếu bạn mua và giữ cổ phiếu của một công ty cần nguồn vốn lớn để tăng trưởng, cổ phiếu của bạn sẽ không bao giờ tăng giá trị. Chỉ có những người lừa đảo, trộm cướp, hay các chính trị gia muốn giấu giếm mới không mong muốn một xã hội thông minh hơn. Cũng chẳng thay đổi được gì nữa.
Warren từ lâu đã là một học trò và một người hâm mộ môn bóng chày, và ông đã rút tỉa một thành phần nguyên liệu quan trọng cho chiến lược đầu tư của mình từ một quyển sách của siêu sao đánh bóng Ted Williams có tên là The Science of Hitting. Sau vài năm vất vả vì tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt, Warren đã chịu thua và đồng ý mua cửa hàng mới với một mức giá ngất ngưởng là 5 triệu đô la. Giao dịch điên rồ gắn liền với các quỹ đầu tư hỗ tương gần như không bao giờ dứt.
Đây là một bài học đã xảy ra cho Warren khi áp dụng chiến lược đầu tư kiểu Benjamin Graham, mua cổ phiếu giá hời được bán thấp hơn giá trị sổ sách bất kể bản chất cơ cấu kinh tế trong tương lai của công ty. Năm 1969, khi thị trường đang đến hồi đỉnh cao, Warren cho rằng cổ phiếu dã bị nâng giá quá cao nên quyết định rút lui hoàn toàn ra khỏi thị trường chứng khoán. Một CEO trung thực với công chúng về sai lầm của mình thì có nhiều khả năng sẽ học hỏi từ những sai lầm này.
Những công ty như Washington Post, Coca-Cola, Disney, American Express, General Foods, Wells Fargo, Interpublic Group, và GEICO đều là những công ty có cơ cấu kinh tế thuận lợi vào thời điểm Warren mua cổ phiếu của họ, nhưng giá cổ phiếu lúc đó không thuận lợi vì một vấn đề chưa giải quyết được hay vì ngành đang trong giai đoạn suy thoái, hay thị trường đang hồi sụt giảm. Khi xuất hiện sự tiên đoán đầu cơ, các nguyên tắc căn bản bị dẹp sang một bên, và giá tăng khuyến khích người ta mua vào nhiều hơn. Nó đã được chứng minh là đúng.
000 với lãi gộp 15% trong vòng 20 năm sẽ đạt tới mức $1.636.653 vào năm thứ 20, tức là số tiền lời của bạn là $1.536.653. Nhưng giả sử bạn bị mất $90.000 trong số tiền đầu tư ban đầu trước khi bắt tay vào kinh doanh và chỉ còn $10.000 để đầu tư. Đây là cách Warren kiểm tra liệu ông có thật sự hiểu rõ một công ty trước khi đầu tư vào nó. Warren nhìn nhận việc sở hữu cổ phiếu cũng giống như đang sở hữu một phần nhỏ của công ty.
Liệu bạn có muốn bỏ ra 100 triệu đôla cho một công ty nếu nó chỉ mang đến cho bạn 1 triệu đôla mỗi năm? Hơi nghi ngờ. Nếu lịch sử là toàn bộ những gì cần thiết cho cuộc chơi, thì người giàu nhất thế giới ắt phải là các thủ thư. Warren không lợi dụng thị trường chứng khoán, ông chỉ tranh thủ trước những tổ chức có tầm nhìn quá ngắn hạn đến mức bỏ qua cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty trong nỗ lực kiếm tiền nhanh chóng để được định danh là quỹ hỗ tương của năm.
Quy luật rất dơn giản: Ngân hàng đầu tư không bao giờ dâng cho bạn giá hời, nhưng thị trường thì có. Điều thú vị về thị trường chứng khoán là không giống như sòng bạc, đôi khi nó cũng chia cho bạn cơ hội thắng chắc. Chìa khóa thành công của Warren là ông biết xác định chính xác đâu là những đặc điểm tài chính của một công ty tuyệt vời - đó là một công ty có lợi thế kinh doanh bền vững đã chiếm được một vị trí vững chắc trong tâm trí người tiêu dùng.
Nếu một sản phẩm không phải thay đổi, bạn có thể thu về tất cả lợi nhuận vì không phải chi tiền cho nghiên cứu và phát triển, và cũng không phải làm nạn nhân của thời trang lên hay xuống. Khi các sinh viên đại học hỏi ông về định nghĩa thành công, ông cho biết thành công là nhận được sự yêu thương từ những người bạn mong muốn được yêu thương. Thường thì chẳng còn mấy hy vọng đi lên sau khi một cổ phiếu đã qua thời được yêu thích, điều này có nghĩa là bạn chịu nhiều rủi ro với tỉ lệ lợi nhuận thấp.